../Tools/ImportAfas.aspx.cs
Header Marieke Rik

Ervaringen van de werkvloer

Collega's Luka, Rini, Frank en Jacqueline schrijven geregeld korte blogs over hun werk. Hieronder lees je een aantal van hun verhalen.

Letterlijke jeuk

Luka Doppen

Tergende jeuk, kriebelende handen. Ondertussen krab ik mezelf ach- ter de oren. Van binnenuit voel ik in alle hevigheid iets opborrelen. Dit maakt dat ik zoek naar de juiste woorden om dit te verhelpen. De wrij- ving die deze irritatie veroorzaakt is: onze taal. Typische ‘jeukwoorden’ om precies te zijn. We vergeten wel eens dat woorden iemand pijn kun- nen doen.

Je kent vast een aantal woorden die deze weerstand opwekken. Zo stond 'in je kracht zetten' vorig jaar bovenaan, samen met veel Engelse termen en kantoorjargon. Ook in de zorgsector zijn er veel jeukwoorden. Ik heb natuurlijk ook mijn persoonlijke lijst. Laten we eens beginnen met de poppetjes of, zoals het ook wordt genoemd, de handjes aan het bed. Wat er ontbreekt is namelijk het menselijke én het professionele handelen. Daarbij is het natuurlijk ook zoveel meer dan alleen aan het bed staan. Toch schetst deze bewoording wel een bepaald beeld. En wat dacht je van: 'onbegrepen of afwijkend gedrag'? Deze staat hoog op mijn lijst. Als ik mijn ogen – bij wijze van spreken – rol bij het horen van deze uitspraak, is dit dan ook onbegrepen gedrag of kom ik daarmee weg? Ik spreek liever over signaleringsgedrag of moeilijk verstaanbaar gedrag. Dit komt direct anders binnen.

Waar ik ook van gruwel zijn verkleinwoorden. Dagdienstje of koffietje, ik verkramp al bij het opschrijven ervan. Woorden doen ertoe. Eén woord kan het verschil maken, een andere definitie óf een ander beeld geven. Dit vraagt om aandacht en om bewustwording bij de ander. Woorden kunnen je pijn doen, raken of aanspreken. Vooral bij dit laatste zit voor mij een grote allergie die deze jeuk in alle hevigheid doet aanwakkeren, namelijk het aanspreken van een persoon. Ik las een opiniestuk waar met regelmaat werd gesproken over gehandicapten. Mijn nekharen gaan daar direct van overeind staan. 'Gehandicapte', een bijvoeglijk naamwoord. Hoe wordt iemand hier neergezet? Al het menselijke is uit dit woord gerukt en doet in alles te kort. ‘Je hébt een beperking of handicap’, zoals een goede vriend van mij zegt, ‘maar je bént het niet’.

Begrippen als: 'mensen met mogelijkheden of uitdagingen' komen ook wel eens voorbij. Deze zijn, naar mijn mening, erg betuttelend. Bevestigen we hiermee niet juist het vooroordeel? In mogelijkheden denken is natuurlijk altijd positief, maar het ligt er wel aan in welke context je dit gebruikt. Het is goedbedoeld, maar dikt op deze manier juist hetgeen aan wat we niet willen uitdragen. Het woord ‘zwakkeren’ werd ook regelmatig aangehaald door de regering tijdens de coronaperiode. Niemand wil tot deze groep behoren en vooral: wat is zwak? Het bevat een oordeel, terwijl deze mensen niet degenen zijn die zwak zijn, maar de samenleving met beperkende gedachten. We hebben het over mensen en nog liever noem ik de mens bij zijn of haar naam. De oorzaak van mijn jeuk is helder. Nu is het tijd voor actie om dit te kunnen verlichten of nog beter, deze jeuk tegen te gaan!

Geschreven door Luka Doppen, persoonlijk begeleider bij Estinea

Talent moet je koesteren

Frank:

“Nicky kwam enkele jaren geleden als BBL-leerling onze locatie binnenwandelen. Hij bleek een groeibriljant te zijn met heel veel talent en daar hadden we het mooi mee getroffen. Uiteraard waren we helemaal blij voor hem en onszelf, toen hij na het examen een vaste aanstelling kreeg. Het was weliswaar niet het grote contract waar Nicky op gehoopt was, maar hij was in ieder geval bij Estinea binnen.

In de loop van de maanden ontwikkelde ons talent zich voortreffelijk en mocht zich verheugen in een grote populariteit bij de collega`s, bewoners en hun netwerk. Maar Nicky wilde graag meer en gaf aan te hopen dat zijn contract snel procentueel zou worden opgekrikt. Ik sprak hier regelmatig met hem over en loop zelf lang genoeg mee om in te kunnen zien, dat deze talenten gewild zijn en overal terecht kunnen met hun grote kwaliteiten.

Mijn voorgevoel, dat “de houdbaarheidsdatum” van Nicky snel bereikt zou zijn bleek te kloppen. Op een regenachtige herfstdag kreeg ik een telefoontje van hem.
“Frank,” zei hij op enigszins ingetogen toon. “Ik moet je iets vertellen en jij bent de eerste, die het te horen krijgt!”
“Nicky", reageerde ik direct, “ik weet al wat je me gaat vertellen...... je vertrekt bij ons!”

Het werd even stil aan de andere kant en toen reageerde hij “ja dat klopt! Ik ga werken in de ggz.” Een hartelijke en welgemeende felicitatie van mijn kant volgde en Nicky zuchtte van opluchting. Na het telefoongesprek gooide ik van frustratie de mobiel op de stoel in de hoek van de kamer. Waarom is het niet gelukt om Nicky bij de organisatie te houden? Je leidt jonge talenten op en vervolgens lopen ze zo de deur uit!

Vorige week was Nicky nog effe op de koffie. Het geplande half uurtje werd uiteindelijk ruim twee uur. De goedlachse klasbak had na zijn vertrek nog helemaal niets ingeboet aan populariteit en elke bewoner vroeg aandacht én kreeg deze ook. Ik zag me het schouwspel met gemengde gevoelens aan.

Nicky heeft een mooie toekomst in de zorg in het vooruitzicht en met wat meer moeite......Talenten moet je koesteren, zeker nu! “  

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

"Jij moet beslissen"

Frank blogt

Sinds enkele maanden ga ik af en toe met Jeffrey mountainbiken. Hij was al een tijdje op zoek naar een fietsmaatje en zijn moeder vroeg me of ik hierin wat voor hem kon betekenen. Ik hoefde er eigenlijk niet eens over na te denken en heb toegezegd.

Jeffrey woont op een andere locatie van Estinea dan waar ik zelf werk, dus ik moet hem nog wel beter leren kennen. Dat vraagt wat tijd, maar als je er open voor staat is het de moeite altijd meer dan waard, zo heb ik inmiddels al wel geleerd.

Na een hele mooie eerste fietsrit hadden we een tweede tocht gepland op een zondagmorgen. We zouden om 10.00 uur vertrekken en de afspraak was, dat ik hem thuis bij zijn eigen appartement zou oppikken. De avond tevoren appte Jeffrey mij, omdat de weersvoorspellingen er niet bepaald gunstig uitzagen. Ik liet hem weten, dat we de volgende ochtend op tijd samen zouden bepalen of er gefietst ging worden. Het weer was er gedurende de nacht niet beter op geworden en het zou ons waarschijnlijk een flink nat pak op gaan leveren. Ik liet hem de keus maar kreeg, na een korte stilte, een ontwijkend antwoord. Hij wilde wel, maar toch......

Was hij bang dat een ‘nee’ nu, een streep door ons fietsavontuur zou betekenen voor de toekomst? Ik kreeg er de vinger niet helemaal achter. Ik besloot de knoop door te hakken en zei dat we gingen fietsen, stiekem hopend op een omslag in de buienvoorspelling. Een veelzeggende zucht aan de andere kant van de lijn werd gevolgd door de opmerking: “Tuurlijk gaan we, want wij zijn bikkels!”

Toen ik naar Jeffrey toe fietste, bedacht ik me ineens, dat hij het misschien wel lastig vond om de regie te nemen. We kunnen allemaal wel roepen, dat cliënten zelf de regie in handen hebben, maar misschien kunnen of willen ze dat wel helemaal niet? Ik besloot Jeffrey er heel open naar te vragen en hij zij heel eerlijk: “Frank, ik kan niet goed zelf beslissen en wil graag dat jij dat voor mij doet.” Hoe mooi is dat? Een cliënt die aangeeft dat hij het moeilijk vindt om een besluit te nemen en aan zijn omgeving vraagt om hem hierbij te helpen. We hebben uiteindelijk een hele mooie rit door het buitengebied gemaakt en de oprechtheid van Jeffrey was een prachtig leermoment voor mij - en eigenlijk voor ons allemaal!

Een regenboog voor Eldina

Frank:

“Eldina is een 57-jarige vrouw, die afkomstig is uit Tsjetsjenië en na veel problemen in haar vaderland uiteindelijk is terechtgekomen in Nederland. Ze kwam van de hel in de hemel als we haar verhalen aanhoren. De bloedige burgeroorlog in haar land heeft diepe lichamelijke en geestelijke sporen achtergelaten.

Nadat ze enkele jaren bij haar broer heeft gewoond, kwam ze uiteindelijk op onze woonlocatie terecht. Aan mij en mijn collega’s de opdracht om Eldina op passende wijze verzorging en begeleiding te bieden. Maar bovenal een veilig gevoel, na alles wat ze heeft meegemaakt in het verleden.

Ik werd haar persoonlijke begeleider en ze vertrouwde mij eigenlijk direct. De opdracht die ik en mijn collega`s hebben, is eigenlijk heel simpel: “Geef het leven van Eldina kleur. Laat de zon schijnen en zorg voor een glimlach op haar gezicht!” We gingen hiermee aan het werk en kunnen nu, enkele jaren na haar komst op onze locatie zeggen, dat dit prima lukt.

Eldina is snel blij en tevreden, onze aanwezigheid doet eigenlijk al genoeg. Eldina geniet volop, elke dag weer. Van haar appartement, de begeleiding en het contact met de huisgenoten. Bovendien voelt ze zich volledig veilig in haar inmiddels vertrouwde omgeving en dat is misschien wel de grootste winst. Dagelijks zien we bij Eldina een glimlach op haar gezicht, maakt ze een boks ter begroeting of trakteert op een Tsjetsjeense lekkernij.

Zien dat iemand zich zó thuis voelt, hoe dankbaar kan je werk zijn? En het liefst wil je als begeleider dan nog meer ‘plusjes’ maken. Daar doe ik graag iets extra voor, al is het in mijn eigen tijd. Zo is haar familie nu bezig om de verblijfsvergunning van Eldina te verlengen. Het invullen van alle gegevens is een flinke, ingewikkelde klus en zorgt voor veel stress. Hun grootste angst is dat Eldina het land wordt uitgezet.

Eldina’s broer vroeg mij tijdens mijn vakantie om hulp bij al het papierwerk. Mijn collega zei: ‘Dit hoef je toch niet te doen?’. Hoewel het zeker niet mijn taak als begeleider van haar is, draag ik met plezier een steentje bij. Naast dat ik zo ook meer leer over Eldina en haar cultuur, willen we immers maar al te graag dat we nog langer kleur mogen geven aan het leven van Eldina op onze locatie. Ze laat ons immers dikwijls zien, hoe de zon ook figuurlijk kan schijnen en daar doe ik het samen met mijn collega`s voor...... “

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

Intimiteit op maat

Frank kleurt graag buiten de lijntjes

In zijn werk als persoonlijk begeleider bij Estinea kleurt Frank Roos zo nodig graag buiten de lijntjes om een bijdrage te kunnen leveren aan wat cliënten gelukkig maakt. Vanaf nu blogt hij over zijn ervaringen: de succesverhalen, maar ook over wat soms anders loopt dan gehoopt. Dit keer: bewoner Sjoerd wil seks.

“Sjoerd, een 44-jarige jongeman, woont al een aantal jaren op onze locatie en over het algemeen heeft hij het prima naar zijn zin. Hij is dol op Piratenmuziek, een grote hobby van hem. Daarnaast heeft hij veel behoefte aan bewegingsvrijheid, die krijgt hij ook en dat stemt hem tevreden. Toch was er altijd iets, waar Sjoerd veel mee bezig was. En dit kwam regelmatig ter sprake in gesprekjes, die we als begeleiders met hem voerde. Sjoerd wilde graag een vriendin! Of beter gezegd: seks.

Sjoerd had in het verleden al wel enkele vriendinnetjes gehad, maar tot een vaste relatie was het tot zijn spijt helaas nooit gekomen. En Sjoerd bleek vooral behoefte aan lichamelijke intimiteit te hebben. Mijn collega’s en ik wilden hem er als begeleiding graag mee helpen. Maar hoe moesten we hiermee omgaan?

Heel eerlijk: we vonden het best lastig om er over te praten. Want dit onderwerp ligt uiteindelijk best wel gevoelig en een ieder heeft zijn eigen normen en waarden en ideeën hierover. Met als resultaat dat we te afwachtend waren in het zoeken naar een oplossing voor Sjoerd…. Sjoerd was er natuurlijk niet echt mee geholpen en zal zich meermalen hebben afgevraagd of hij nu zoiets moeilijks van ons vroeg. Het zal hem flink gefrustreerd hebben. En terecht ook!

Na een wisseling van persoonlijk begeleider veranderde dit opeens in zijn voordeel, want zij besloot door te pakken. Er werd contact gezocht met een leercoach ‘vriendschap, relaties en seksualiteit’ binnen Estinea, die op dit gebied mogelijk wat tools zou kunnen geven. Na enkele gesprekken was duidelijk geworden waar de behoeftes van Sjoerd precies lagen én dat er een oplossing was: Flekszorg. Dit is een organisatie die sekszorg biedt, afgestemd op persoonlijke wensen van mensen met een verstandelijke beperking. Daar hadden we nog nooit van gehoord. Mijn collega nam contact met hen op. Een soort van intakegesprek volgde, waarin werd besproken wat de intentie van het bezoek bij Sjoerd zou moeten zijn. Ook werden ‘de spelregels’ doorgenomen.

Enkele weken later vond er een eerste afspraak plaats in zijn appartement en Sjoerd vond het natuurlijk wel allemachtig spannend. En niet alleen hij trouwens! Ook de begeleiders waren erg benieuwd hoe de ontmoeting zou verlopen en probeerden hem in de voorbereiding dan ook zo goed mogelijk te helpen. Het verliep eigenlijk uitstekend, al liet Sjoerd er weinig over los. Echter, zijn mimiek en de ondeugend stralende ogen spraken boekdelen. Hij was erg blij met zijn nieuwe vriendin, die hem de intimiteit bood waar hij zolang naar op zoek was. Niets meer en niets minder......

Als begeleiding hebben we ook weer een lesje geleerd, trouwens. Denken in mogelijkheden, gebruik maken van de aanwezige kennis binnen de organisatie en vooral goed luisteren, kijken en meebewegen!” Frank Roos

Met volle teugen

Luka 1

Op de Supportbeurs struin ik door de gangpaden, waar standhouders de meest onbeperkte mogelijkheden presenteren voor mensen met een bewegingsbeperking. Nieuwsgierig bekijk ik de nieuwste hulpmiddelen, rolstoelen, innovatieve ideeën en initiatieven. Aan mijn linkerkant zie ik een rolstoel opdoemen. Niet te missen. Een met elektrisch blad, glimmende velgen en prachtige bekleding. Poepiechique, de Ferrari onder de rolstoelen als je het mij vraagt.

"Is dat eigenlijk niet heel erg confronterend?", merkt een vrouw op naast mij. "Je ziet de mooiste rolstoelen en hulpmiddelen", vervolgt ze. "Maar ook weten we dat deze lang niet altijd vergoed zullen worden. Is het dan niet alsof je een showroom inloopt en bij voorbaat al weet dat deze wagen nooit onder je kont zal pronken?". Hier zit natuurlijk een kern van waarheid in, maar de vergelijking gaat toch niet helemaal op. Een rolstoel is namelijk geen luxe, maar een vereiste om comfortabel te zijn, eigen regie en zelfredzaamheid te hebben. Het is niet dat een fiets in plaatst van een auto dan afdoende is. Ik richt mij tot deze mevrouw en vertel haar over de ontmoeting die ik een dag ervoor had, toen ik met collega's op de beurs was.

"We liepen naar de stand die mij eerder al was opgevallen, maar die ik nog niet had bezocht", begin ik mijn verhaal. "Collega Freek stond een stukje achter ons in zijn elektrische rolstoel en ik zag hem aandachtig kijken naar het voorwerp dat ik van de stapel had gepakt. 'Een gewoon uitziende beker, waarmee je niet knoeit' prijkte op de banner. Dit zou wel eens wat voor een bewoner met tremoren kunnen zijn, was mijn gedachten. "Mag ik het eens uitproberen?", vroeg Freek. Hij heeft door zijn spasmes hulp nodig bij het drinken. Het is voor mij heel gewoon om hem hierbij te helpen. Zo gewoon, dat ik niet eens aan hem had gedacht bij dit hulpmiddel. De man achter de stand reikte hem een beker aan. Freek nam direct een gulzige slok. Zijn ogen werden groot. "Hoe kan dit?". De verbazing in zijn stem was niet te missen. Opnieuw bracht hij de beker naar zijn mond en vol overtuiging nam hij zijn tweede slok, zonder ook maar een druppel te morsen. Ik zag hem glunderen, maar dit sloeg al snel om. Hij staat namelijk onder bewind voering en kon de beker op dat moment helemaal niet aanschaffen. Ik was enorm geraakt door zijn pure reactie", vertel ik verder. "Terwijl Freek terneergeslagen de beker teruggaf, stond ik op het punt om deze voor hem te kopen. Maar de man achter de stand was mij voor. "Welke kleur zou je graag willen", vroeg hij en gaf hem vervolgens een felrode in zijn handen. Freek nam de beker, met enige twijfel, uiteindelijk dankbaar aan. Misschien is een beker voor jou, net als voor mij, een gebruiksvoorwerp waar je niet direct bij stil staat", zeg ik tegen de vrouw. "Maar voor Freek maakt deze beker een wereld van verschil". "Meneer, beseft u dat ik vanavond voor het eerst in mijn leven zelfstandig koffie kan drinken?", waren zijn woorden."

De tranen schieten in de ogen van de vrouw die aandachtig naar mijn verhaal luistert. "Ik heb hier helemaal nog nooit bij stil gestaan", zegt ze, terwijl ze in alle macht haar tranen probeert weg te wapperen met haar handen. "Dankjewel, dat je mij meeneemt in het kleine".

Ik kan hier niet genoeg bekers aandacht aan schenken. Genieten, met volle teugen.

 

Geschreven door Luka Doppen (32), persoonlijk begeleider bij Estinea

Door merg en been

.. en mijn hand veiligheid biedt

Samen zitten we op de rand van zijn bed. Peters hand in de mijne en mijn arm stevig om hem heen. Zijn trui hangt als een vest om zijn lichaam gedrapeerd, omdat hij deze kort daarvoor kapot heeft gescheurd. Opborrelende woede met een flinke uitbarsting als gevolg. Hij is niet meer in staan om deze emotie goed te kunnen reguleren, waardoor de emmer snel overloopt. Ik zie hem een blik werpen op zijn hand. Een diepe zucht volgt en zijn schouders zakken. Een aantal minuten zitten we daar in stilte.


Ik had al een onderbuikgevoel toen ik Peter eerder die dag een beweging zag maken. Dat gevoel had ik kenbaar gemaakt aan een collega. Deze signalen laat hij vaker zien wanneer hij wat meer spanning heeft, maar ik had ze al lange tijd niet meer bij hem gezien. Helemaal lekker zat het mij niet, maar toen ik hem vol vertrouwen naar zijn stoel zag lopen, vervloog deze gedachte. Peter nam plaats in zijn stoel. Hij zette zijn kopje koffie met veel zorgvuldigheid op zijn rollator, die hij met dezelfde precisie kaarsrecht voor zich plaatst. Het was ietwat onrustig in de woonkamer, maar met een goed gevoel besloot ik uit de woonkamer weg te lopen.

Plots hoorde ik een harde knal. Gevolgd door een korte stilte en vervolgens een boos relaas. Direct kwam ik in beweging en stormde ik op het geluid af. De brokstukken van het kopje zag ik verspreid door de kamer liggen. Kalm liep in naar Peter -die nog altijd in zijn stoel zat- en sprak hem geruststellend toe. Op dat moment was ik het enige vertrouwde gezicht voor hem. Niets ten nadele van mijn collega's, maar veel wisselende gezichten doen simpelweg geen goed aan de vertrouwensband met Peter. Het is al niet makkelijk om elkaar te leren lezen. Laat staan te vertrouwen.

Woedend stond Peter op uit zijn stoel en ik begeleidde hem uit de situatie. Zijn ogen donker en fel tegelijkertijd. Hij keek met priemende ogen naar een medebewoner. Boze klanken kwamen uit zijn mond, vol frustratie. Ik begreep de woorden niet, maar de toon wel. Door de onrust van een medebewoner was duidelijk zijn kookpunt bereikt. Met ferme stappen liep hij achter zijn rollator naar zijn appartement. Hij zette vier grote passen, terwijl hij zijn hand naar zijn mond bewoog. Even leek het op dat moment in slow motion te gaan, misschien wel om mijzelf schrap te kunnen zetten. omdat ik wist wat er komen ging. Hij zet vaker zijn tanden in zijn hand en kan zichzelf hiermee ernstig verwonden. Tot bloedens toe. Dit geluid gaat werkelijk door merg en been. Ik legde mijn hand voorzichtig op zijn rug en zag zijn hand het handvat van zijn rollator weer vastgrijpen. Zijn blik verzachtte.

Nu zitten we hier op zijn bedrand. Eenmaal in rust geeft Peter mij zijn hand en zie ik een wondje dat is ontstaan. Het zit bovenop het littekenweefsel dat al aanwezig is. Dit keer lijkt het gelukkig mee te vallen. Ik pak zijn hand nog iets steviger vast en ondertussen luister ik naar de woorden die niet gezegd worden. In stilte en nabijheid ben ik er voor hem. Onvoorwaardelijk. Waar zijn angst zekerheid zoekt en mijn hand veiligheid biedt.

Geschreven door Luka Doppen (32), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals.

Voorgeschoteld

Luka Doppen
Fotograaf: Ton de Bruin

“Daar zit ik weer sinds lange tijd: op een oer-Hollandse kringverjaardag. Het is een van de dingen die ik zeker niet heb gemist. Zittend met z'n allen in een grote kring rondom een tafel terwijl er een schaal met hapjes wordt doorgegeven. De man tegenover mij pakt een blokje kaas. Terwijl hij de schaal doorgeeft aan de persoon naast hem, vraagt hij wat voor werk ze doet. Ze noemt een lange Engelse term en krijgt een goedkeurende en imponerende knik. "Pfoe, indrukwekkend", zegt hij, terwijl hij aan haar lippen hangt.

De schaal komt mijn kant op en ik bereid mij alvast voor op dezelfde vraag. Deze is niet te voorkomen op momenten als deze. Ik hoef dan ook niet lang te wachten en begin vol goede moed te vertellen over mijn werk in de gehandicaptenzorg. Over de trots, passie, liefde en de bewoners die een plekje in mijn hart hebben. Toch krijg ik vervolgens de volgende vragen naar mijn hoofd geslingerd. “Zwaar werk of niet? Kwijlen ze? Wat hebben deze mensen dan voor leven? Wat krijg je nog terug als iemand niet kan spreken? Dat moet dan wel een passie zijn. Knap hoor, zeker wel dankbaar werk." Elke keer opnieuw voelt het als verantwoorden en bewijzen dat ze het niet bij het rechte eind hebben. Ik wil deze onzichtbare kant graag zichtbaar maken voor de ander.

Ik vertel dan over Maaike. Hoe ze genieten kan van de wind die door haar haren waait en de zon die op haar gezicht schijnt. Haar rolstoel heen en weer wiegend, omdat ze heen en weer zwaait met haar armen terwijl je haar typische hoge gegiechel hoort. Ik vertel over Peter, die luidkeels meezingt wanneer de platenspeler de klassiekers laat klinken door zijn appartement. Hij is helemaal in het hier en nu, hoe harder hoe beter. Het maakt hem niets uit wat een ander daarvan vindt. Hij geniet. Over Wim, hij spreekt weinig woorden, maar zegt iedere avond bedankt voordat hij gaat slapen. Deze dankbaarheid maakt al het zware lichamelijke en mentale werk van daarvoor licht. Ook vertel ik over Milan, die met zijn zwaaiende bewegingen en de blik in zijn ogen zo goed kan vertellen wat hij wel of juist niet wil. De trots in zijn ogen als hij begrepen wordt en je zijn taal leert spreken.

Wellicht moet ik de volgende keer zeggen dat ik een Potential and Possibility Care Worker ben. Dit dekt de lading beter en wellicht klinkt het ook nog eens een stuk aantrekkelijker voor de ander. Misschien krijg ik dan ook diezelfde blik als de vrouw tegenover mij. De vraag of deze mensen wel een leven hebben, blijft mij het meeste bij. Een vraag die mij de rillingen geeft om deze manier van kijken. Ze kunnen intens genieten, heel bewust van al het kleins om hen heen en het maakt mij meer dan trots dat ik hier een onderdeel in mag zijn. Dat ik hierin kan meegenieten, maar er ook van mag leren. Ik geef de schaal met hapjes weer door aan de persoon naast mij die mij al deze vragen stelde en schotel hem de volgende vraag voor. “Wanneer heb jij voor het laatst zo bewust geleefd?”

Geschreven door Luka Doppen (32), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals.

Gekleurd

Johan en Luka

Toen ik de eerste keer het appartement van Johan binnenliep, moest ik letterlijk over mijn eigen drempel stappen. In de wandelgangen had ik al een en ander over hem gehoord. Hoewel je het wil voorkomen, kun je er op dat moment niet blanco instappen. ‘Het kan twee kanten opgaan’, vertelde mijn collega tijdens het inwerken. ‘Of hij kan het goed met je vinden. Of het is juist het tegenovergestelde’, vervolgde ze. Hij zou bezitten over twee voelsprieten en ik voelde mij hier toch wat ongemakkelijk en onzeker over in die tijd.

Bij binnenkomst zat Johan rechtop. Zijn benen bungelend over de rand van zijn bed. Hij leunde op zijn rechterarm, zodat hij zijn fragiele lichaam rechtop kon houden. Door de ernstige vergroeiing in zijn rug, heeft hij een instabiele houding waardoor hij wat meer naar rechts zakt. Even kreeg ik een blik van hem, maar deze wendde hij ook al snel weer af. Hij leek langs mij heen te kijken en alleen oog te hebben voor mijn collega. Door zijn ernstige, meervoudige beperking is hij niet in staat om zich in woorden uit te spreken en is hij rolstoel gebonden. Ik zette een stap naar achteren. Zouden wij elkaar wel kunnen begrijpen?

De volgende ontmoeting met Johan was een paar dagen later, tijdens mijn eerste dienst alleen. Ik had het koffiezetapparaat aangezet. De kopjes stonden klaar. Achter mij hoorde ik hem al aankomen. Behendig manoeuvreerde hij zijn rolstoel de keuken in en rolde naar mij toe. Hij mompelde een paar onverstaanbare woorden, die voor mij geen enkele betekenis hadden, en bracht zijn hand naar zijn mond. Even stonden we ongemakkelijk tegenover elkaar. Nogmaals bracht hij zijn hand naar zijn mond, maar ik begreep niet wat hij hiermee bedoelde. Zijn houding veranderde en de toon werd dwingender, terwijl hij wees naar het koffiezetapparaat. Er begon bij mij een lampje te branden en ik pakte een koffiekopje vast en hield deze omhoog. ‘Wil je koffie?’, vroeg ik hem. Hij beantwoordde deze vraag bevestigend door heel enthousiast te lachen. Zouden we elkaar dan toch begrijpen?

Tegenwoordig loop ik zijn appartement binnen met een heel ander gevoel. Hij schrikt op, draait zijn hoofd naar mij toe en moet de situatie even scannen. Maar vervolgens komt er een glimlach op zijn gezicht die de hele kamer laat stralen. Het is echt een feestje om samen de dag te mogen starten. Hij giert het uit als ik weer eens met een luier op mijn hoofd sta en vraag waar deze dan wél hoort. Hij wenkt mij naar zich toe en fluistert woorden in mijn oor die voor een ander misschien nietszeggend zijn, maar voor mij juist zo veel betekenen. Wij hebben eigenlijk geen echte woorden nodig, maar voelen elkaar aan. Die voelsprieten heb ik ook mogen ontwikkelen, maar wel voel ik mij schuldig dat ik hem destijds niet direct een eerlijke kans heb gegeven. Ik weet dat het oké is nu, maar heb hier wel een les uit getrokken. Kleur nooit vooraf het plaatje in, want je zit er vaak vreselijk naast. Pak samen de mooiste kleuren en ga hiermee aan de slag. Verbind de stippen en voor je het weet, teken je buiten de lijntjes en kleur je samen de wereld nog een stukje mooier.

Geschreven door Luka Doppen (32), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals.

Hemels

Luka Doppen

“Ik haal een flinke teug adem en blaas uit. Dorien staat op een afstand vol verwachting te kijken met haar handen naast haar gezicht. Ze maakt een snel knippende beweging met haar vingers, een manier om haar prikkelverwerking beter te kunnen reguleren. Opnieuw haal ik diep in. "Nog groter", roept ze mij toe. Ik breng mijn mond opnieuw naar het tuitje en de paarse ballon vult zich met lucht en wordt steeds groter. Ze had deze kleur weloverwogen uitgekozen. Haar ogen priemen op de glanzende paarse bol en af en toe wendt zij haar blik even kort naar mij. Ik merk een twinkeling op in haar ogen.

Een laatste keer neem ik een diepe teug, ditmaal met dichtgeknepen ogen, bang dat de ballon zal knappen. Onhandig leg ik een knoop en overhandig ik de ballon aan haar. Ze pakt deze met beide handen aan en blijft kort even staan, haar ogen nog altijd gericht op de ballon. Ze draait zich om en loopt vervolgens naar haar appartement, aan het einde van de gang. Ik kijk haar nog even na met een geluksgevoel, want dit zit toch vaak in de kleinste dingen.

Bij de voordeur zie ik haar houding veranderden. Ze pakt de ballon anders vast in haar handen en werpt deze vervolgens onderhands de lucht in. Sierlijk dwarrelt de ballon omhoog naar het plafond en ik hoor haar ademhaling versnellen. Net voordat deze het plafond kan raken komt de ballon langzaam weer omlaag. Knipperende geluiden en enthousiaste vreugde kreten volgen met een grote glimlach op haar gezicht.

"Kom eens even kijken", roep ik mijn collega toe. Samen staan we te genieten van dit mooie moment. "Kom overgooien!", en mijn collega rent de gang op en slaat de ballon naar Dorien toe. Ik sluit ook aan en we gooien de ballon over en weer, we lachen en moedigen elkaar aan. Mijn collega staat met haar vingers in de oren terwijl ze de ballon met haar voet omhoog tikt. "En nu met je hoofd Dorien!", haar spanning bouwt op en ik zie haar even een korte blik naar ons werpen. Ze zet zich schrap en buigt iets door haar knieën en reikt zich uit. Behendig kopt ze de ballon naar mij toe. De complimenten vliegen haar om de oren, wat is ze trots.

Er volgt een ontlading en opnieuw is het knippende geluid hoorbaar. "Nou niet meer", zegt ze terwijl ze de ballon oppakt van de grond en ze zich omdraait richting haar appartement. Ze opent de deur en trekt deze direct achter haar dicht. Met dat de deur dichtvalt word ik weer even geconfronteerd met de realiteit. Ik kijk mijn collega aan en ook haar blik spreekt boekdelen.

Lieve Dorien, ik hou het touwtje van jou ballon krampachtig vast, wetende dat ik deze binnenkort los zal moeten laten. We zullen jou ballon steeds een stukje hoger de lucht in zien gaan, op weg naar de hemel, zoals jij dat zegt. De hemel, waar iedereen kan lopen, iedereen kan eten en iedereen kan praten.

Geschreven door Luka Doppen (31), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals.

Handen en voeten I maart 2021

Luka Doppen

Wanneer je iemand met een ernstig meervoudige beperking niet goed kent, is het soms lastig om die persoon goed te kunnen begrijpen. Waar praat je over en waaraan zie je dat iemand reageert? Hoe zie je dat die persoon jou iets wil vertellen en wat bedoelt de ander? Het is alsof je in een vreemd land bent, waar ze een andere taal spreken en je jezelf maar moet zien te redden. Alles draait om het leren lezen van andermans lichaamstaal. De ander moet jóu begrijpen en hoe frustrerend kan het zijn, wanneer je niet wordt begrepen. Dit kan je onzeker en terughoudend maken bij een volgend contact. Je moet de tijd nemen voor elkaar, zodat je geen signalen mist.  

Brigitte, zou je jouw been eens omhoog willen doen, zodat ik je pyjama kan aantrekken?’ Direct zwiept ze haar rechterbeen omhoog en help ik haar verder. Een glimlach verschijnt op mijn gezicht, want het is niet altijd vanzelfsprekend dat ze hierin direct fysiek kan reageren. Ze heeft in haar pubertijd een hersenbloeding gehad, waardoor ze halfzijdig verlamd is geraakt. Hierdoor is ze vaardigheden als spreken en lopen verloren. Haar zicht is ook beperkt. Ik sta aan haar bed. Ze maakt een zacht hummend geluid terwijl ze een klappende beweging maakt met haar rechterhand. Haar ogen zijn opengesperd en schieten alle kanten op. Signalen die voor een ander misschien nietszeggend zijn, maar waaruit ik kan opmaken dat ze tevreden is. Ik leg mijn hand op haar arm en ze reikt naar mij voor een stevige knuffel. Het hummende geluid verandert in enthousiaste geluiden die hard binnenkomen zo dicht bij mijn oor. Met haar hand wrijft ze over mijn rug en heeft ze mij in een liefdevolle houdgreep. Op dit moment wordt er bij mij een bepaalde nieuwsgierigheid aangewakkerd. Terugdenkend aan het geluksmoment dat kort daarvoor een glimlach op mijn gezicht bracht. In onze communicatie gebeurde iets magisch. 

Brigitte, als je nog op bed wil blijven liggen, zou je dan je been omhoog willen doen?, vraag ik ietwat impulsief zonder verdere verwachtingen. Ik zie haar houding veranderen. De vraag lijkt bij haar binnen te zijn gekomen, want ik zie haar blik veranderen. Langzaam heft ze haar been omhoog van het matras en even sta ik perplex. Zie ik dit nou goed? Is dit een nieuwe manier van communicatie of een toevalstreffer? Mijn nieuwsgierigheid neemt toe en ik probeer het nog eens. ‘Zal ik dan mu-ziek voor je opzetten?’ Vrijwel direct gaat opnieuw haar been omhoog. ‘Enya?’ Geen reactie. ‘Ilse de Lange?’ Opnieuw geen reactie. ‘Suzan en Freek?’ Bij deze vraag hoef ik niet lang te wachten op haar reactie, waarop al snel Blauwe dag uit haar speakers klinkt.  

Jouw oren zijn jouw ogen, jouw handen zijn jouw mond. Communiceren naar vermogen, iets wat jou en mij verbond.

Geschreven door Luka Doppen (31), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals. 

'Kasplant' I december 2020

Luka Doppen

Kasplant. Eén woord waar de orthodontist mijn glimlach mee deed verbleken.

‘Neem maar vast plaats in de stoel’, zei ze terwijl ze al haar benodigdheden klaarzette. Ik kom niet graag op deze plek, maar zal hier vast niet de enige in zijn. De stoelen staan dicht op elkaar, weinig privacy en de tl-verlichting maakt het sfeertje helemaal compleet. ‘Ik doe je stoel naar achteren’, zei ze terwijl ze achter mij ging zitten. Altijd even een moment om je schrap te zetten, omdat je elke keer opnieuw denkt achterover te kiepen.

‘Heb je de operatie al gepland staan? vroeg ze. Ondertussen begon ze met haar werk en even stopte ze, zodat ik kon antwoorden. Het is dan ook wel erg ongemakkelijk om een gesprek te voeren in een situatie als deze, maar ik antwoord haar terug met een elastiekje nog half hangend uit mijn mond: "Er was inderdaad gebeld, maar dan zou ik met vijf dagen al terecht kunnen en op korte termijn kan ik dit niet realiseren op mijn werk." "Oh, wat voor werk doe je dan?", vroeg ze. “Ik werk met mensen met een ernstige meervoudige beperking, een kwetsbare doelgroep en in afgelopen periode is het erg druk geweest”, antwoorde ik haar terug. De orthodontist schoof opzij om iets van het schapje af te pakken en keek mij even kort aan en zei: "Oh ja, dat is inderdaad een kwetsbare doelgroep, een longontsteking is dan al gevaarlijk. Kasplantjes hé?" al schouderophalend.

Daar zat ik dan, met de mond vol tanden. Antwoorden kon ik niet, omdat ze weer verder aan het werk ging en inmiddels ook een gesprek over mij heen aan het voeren was met een van haar collega’s. Even had ik een moment nodig om te beseffen wat ze daadwerkelijk zei en de haren in mijn nek gingen rechtovereind staan.

Ze zal het niet kwaad hebben bedoeld, maar ik vind dit woord denigrerend en in alles tekortdoen. Dit raakte mij en het raakt mij nog steeds. Ik voelde woede opkomen, omdat iemand zich op deze manier uitlaat over de doelgroep die aan mijn hart ligt. Ik heb vaak het idee dat het vanuit een stuk onwetendheid komt. Juist daarom vind ik het zo belangrijk om een stem te kunnen zijn voor de cliënt, een stem die zij zelf niet hebben en anderen een beeld te geven wat het werken met deze doelgroep inhoudt. Het werken in deze sector is iets waar ik erg trots op ben en elke dag weer zoveel voldoening uit kan halen. Deze voldoening kan al in de kleinste dingen zitten, een blik, de puurheid, de momenten die je samen kunt vieren. De cliënten weten elke dag weer een enorme glimlach op mijn gezicht te toveren. Een glimlach, de je ogen doen verblinden."

Geschreven door Luka Doppen (30), persoonlijk begeleider bij Estinea, voor Floor:een glossy voor zorgprofessionals. 

Gastvrouw Henriëtte | 03-12-2019

Frank Roos

Zondagmorgen, 1 december jl. om een uur of half 10….

Langzaam druppelen de deelnemers aan de Montferlandrun de locatie Zeddamseweg in `s Heerenberg binnen. Al enkele jaren fungeert de gezellige woonkamer als verzamelpunt en kleedkamer voor de atleten van Estinea. Bewoonster Henriëtte zit zoals gewoonlijk op de hoek van de tafel om de binnenkomende sportieve cliënten, begeleiders en vrijwilligers hartelijk begroet. Ze wordt helemaal blij van de drukte en zorgt er voor dat ze alles prima kan overzien. De bewoonster maakt een praatje met de tijdelijke, nieuwe gezichten en geeft meermalen aan veel waardering te hebben voor de hardlopers. Het is háár hobby niet, en ook dat laat ze weten.

Tussendoor fungeert Henriëtte ook nog als een volleerd gastvrouw. Ze biedt koffie aan, maakt reclame voor de gesmeerde krentenbollen en heeft van horen zeggen, dat de bananen op tafel ook erg goed zijn als je zo ver moet rennen. De gasten hebben het duidelijk naar hun zin en hebben waardering voor Henriëtte, die erg haar best doet om het iedereen naar de zin te maken. Het mooie is, dat Henriëtte vooral delegeert, want haar stoel komt ze niet af. Als de hardlopers op weg gaan naar hun start, wenst ze iedereen persoonlijk veel succes. Hoe mooi is dat?

Even later komt de volgende lichting atleten binnen, die gaan deelnemen aan de langere afstand. Ook hen wacht het hartverwarmende ontvangst van Henriëtte, die voor de tweede keer deze morgen helemaal in haar element is. Voor haar is deze hardloopdag er vooral één van puur genieten. Als de deelnemers na de wedstrijd moe maar voldaan de warme huiskamer weer binnen stappen, zit Henriëtte daar nog steeds. Ze vraagt belangstellend hoe het is gegaan en biedt wederom koffie en broodjes aan.

Zonder dat dit van tevoren is afgesproken, scoort de gastvrouw een paar medailles. Ze is erg blij met dit kleinood en laat ze trots zien aan de gasten. Het gevolg laat zich natuurlijk raden…. Als de kleedkamer weer is omgetoverd tot huiskamer, verlaat Henriëtte de ruimte met een stuk of 4 á 5 medailles. Ze heeft deze beloning als gastvrouw dubbel en dwars verdient! Jammer, dat ze weer een jaar op de Montferlandrun moet wachten. Het moet echter gek gaan, wil Henriëtte bij de volgende editie niet weer aan tafel zitten…..

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

December. Feestmaand? | 29-11-2019

Rini Dongen

In november begint het tegenwoordig al. De zomervakantie is net achter de rug, alle vaste medewerkers zijn weer terug van vakantie en dan is daar: Halloween. Een feest met monsters, schedels, bloed, nare verwondingen, maskers, enge geluiden en mensen die zich monsterlijk verkleden.  

We zeggen dat het niet echt is, maar we zien het wel. 
We zeggen wees maar niet bang, ik ben je metgezel. 
We zeggen kom maar hier je bent veilig bij mij, maar na een paar uurtjes dienst ben ik weer vrij. 

Als de monsters de hielen hebben gelicht, komen Sint en Piet in het land. Een paar weken zien we ze overal opduiken. Op tv, elke winkel, school, vereniging, op elke hoek van de straat zien we Sint en Piet. Hoe bestaat het dat de deur op slot is maar er tóch wat in de schoen zit. Piet rammelt aan deuren en tikt op de ramen. Sint galoppeert over het dak. Zelfs op het werk zijn Sint en Piet aanwezig. Ze schijnen ook nog alles over ons te weten want dat lees ik in het gedicht! 

We zeggen dat het niet echt is, maar we zien het wel. 
We zeggen wees maar niet bang, ik ben je metgezel. 
We zeggen kom maar hier je bent veilig bij mij, maar na een paar uurtjes dienst ben ik weer vrij. 

Als het 6 december is gaan Sint en Piet er uit en -BAM- de kerstboom staat! Weer drukte in de straten en winkels. Knipperende lampjes, muziek en belletjes die rinkelen. Er wordt opgewonden gesproken over het menu, de kerstversiering, eventuele cadeautjes en kerstkerkdienst, vrije dagen, vakantie en veel zondagen. De dagen lopen in elkaar over en we zijn kwijt of het maandag of dinsdag is. Soms worden dagen zondag genoemd terwijl ik dacht dat het vrijdag was… 

We zeggen dat het niet echt is, maar we zien het wel. 
We zeggen wees maar niet bang, ik ben je metgezel. 
We zeggen kom maar hier je bent veilig bij mij, maar na een paar uurtjes dienst ben ik weer vrij. 

En dan is het oud en nieuw. Wéér veel drukte, herrie en vrije tijd. Veel mensen bij elkaar en veel opwinding. Opblijven tot middernacht en vuurwerk. Nog een paar dagen en dan mag ik weer gewoon naar het werk! Ik kan niet wachten… 

Geschreven door Rini Bongen, Assistent Begeleider en blogger bij Estinea

Tortellini-dag | 14-11-2019

Frank Roos

Op onze locatie is het gebruikelijk om samen in de huiskamer de warme maaltijd te eten. Wie zin heeft, sluit aan. Terwijl het eten op het fornuis staat, druppelen de meesten al binnen en nemen hun plaatsje in aan de grote eettafel. Na het eten kletsen we vaak nog even na over de belevenissen van de dag en kan iedereen zijn zegje doen. Soms duurt het napraten maar even, een andere keer veel langer. Als vanzelf neemt dan de gezelligheid vaak toe.

Op 1 november ontstond er een leuk gesprek nadat een grote ovenschaal met dampende tortellini op tafel was gezet. Sinie vertelde dat het die ochtend in het dorp enorm druk was geweest. Met haar familie was ze `s middags wezen winkelen in Winterswijk en daar bleek het helemaal een gekkenhuis te zijn. Wat was het geval? Vanwege Allerheiligen was ons land die dag werkelijk overspoeld met Duitse gasten. Bij onze Oosterburen is 1 november namelijk een extra vrije dag. En daarmee een dag waarop er massaal wordt geshopt in ons land.

Aan tafel vonden de meesten dat wij onszelf ook maar eens moesten belonen. ‘Als de Duitsers Allerheiligen vieren met een vrije dag dan roepen wij deze datum uit als Sinie Tortellini-dag’, zo werd besloten. Uiteraard vernoemt naar de initiatiefneemster. We hebben er met zijn allen smakelijk om gelachen.  

Mag je raden wat er bij ons vanaf nu op 1 november op de menulijst staat…

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

Zwemmen | 24-10-2019

Rini Dongen klein

Een paar jaar terug ging ik voor de eerste keer mee zwemmen met het groepje cliënten die op vrijdag bij ons is. Zij deden dat al een tijdje maar ikzelf was nog nooit mee geweest.

Bij het zwembad wist iedereen de weg behalve ik.
Gelukkig kon ik er gewoon achteraan lopen. Zij wisten het wel!

In de kleedkamer deed ik zo snel mogelijk mijn badpak aan. Ik wilde als eerste bij het water zijn! Het zou me toch niet overkomen dat er iets zou gebeuren bij mijn eerste zwemactiviteit! Brrr… daar moest ik niet aan denken. Dus als een speer naar het water.

Gelukkig was ik er inderdaad als eerste. Terwijl ik alvast onder een douche stond, kon ik iedereen aan zien komen bij het water.

En dáár kwamen ze... één voor één.
In hun (bijna) naakte waarheid gingen ze het water in.
Dik, dun, recht, krom, groot of klein. Soms een wat ‘ander’ lichaam door handicap of operatie. Allemaal watervrij en vol van plezier. En ik schoot vol…

Ontroerd door de mensen die ze zijn.
Trots op wat ze bereikt hadden.
En mezelf bewust van mijn rol als begeleider.
Want er komen én gaan heel veel begeleiders in hun leven.
Wat was ik me bewust van het feit dat ík hen vanmiddag mocht ondersteunen.

Ik stond nog altijd te douchen. Er rolden een paar tranen over mijn wangen. Een van hen vroeg of ik water in mijn neus had gekregen toen ik wat snotterde…. Ik zei ‘Ja’ en ging samen met haar het water in. We babbelden wat en trokken een paar baantjes.  

Ik was vol ontroering en me heel bewust van deze mooie middag.
Ik nam me voor meer met hen te genieten.
Ik nam me voor vaker tegen ze te zeggen dat ik ze leuk vind, graag mag en dat ze goed zijn en goed doen!

Geschreven door Rini Bongen, Assistent Begeleider en blogger bij Estinea

'Óók als jouw leven mooier wordt wanneer je niet meer leeft' | 8-10-2019

Jacqueline Rosdorff

Jouw leven, jouw kracht, onze steun

Óók als jouw leven mooier wordt wanneer je niet meer leeft. 

De werkdag van mijn collega Narissa en mij kreeg donderdag ineens een bijzondere wending. Narissa werd gebeld dat haar cliënt opnieuw geopereerd moest worden aan een complicatie na een eerdere operatie.
Er moest iets gebeuren anders zou ze overlijden.
De cliënte was heel duidelijk, ze wilde die operatie niet.
Narissa moest er naar toe, ik was in de buurt van het ziekenhuis en voelde: daar moet ze niet alleen naar toe, dus ik sloot me bij haar aan.

Daar zat ze op bed, ze zag ons en zei: “Laat ze toch doorpakken, ik wil niet meer”

Ik hoor ze nog die woorden, ik wil niet meer.....zo’n krachtige keuze, en dat voor een vrouw bij wie een doel was om haar te helpen voor zichzelf op te komen, voor zichzelf te kiezen. 
We hebben 7,5 uur aan haar bed gezeten. Gepraat, haar keuze aangehoord en gezegd dat we haar volgden. We hebben haar gesteund, uitgelegd wat er allemaal ging gebeuren, haar een goede reis gewenst, haar laten merken dat ze niet alleen was.
We hebben haar duidelijk laten merken: het is jouw leven, jouw kracht en wij steunen je.
In dit geval tot haar laatste adem.

We weten dat ze nu rust heeft.

Geschreven door Jacqueline Rosdorff, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

'Op de koffie' | 17-09-2019

Frank Roos

'Beatrijs van Riessen is onze raad van bestuur hier bij Estinea en gebruikt de rustige zomerperiode dikwijls voor het plannen van bezoekjes aan woonlocaties, werk & activiteitenlocaties of andere plekken waar cliënten wonen, werken of verblijven. Ze proeft graag de beleving, ziet graag met eigen ogen wat er gebeurt en hoort graag wat er leeft. Niet omdat het moet, maar gewoon omdat het kan!

Onlangs bezocht ze ook onze de woonlocatie aan de Hogestraat in Aalten. Om de ontmoeting vooral spontaan te laten verlopen, besloten we de aanwezige bewoners van tevoren niet op de hoogte te brengen. Beatrijs kwam, zoals we het graag zien, gewoon achterom en pakte zich een stoel om er gezellig bij komen zitten. Het was prachtig weer op ons terras en ze ging gelijk in gesprek met Ria, die haar lichtelijk verbaasd welkom heette en snel koffie serveerde. En met Debby, die haar verhaal deed over de vakantie. Gewoon in het dialect pratend, nam ze Beatrijs mee in de fijne tijd die ze had beleefd in Limburg.

De gast gunde iedereen de ruimte en tijd om zijn of haar zegje te doen en dat is ook een talent. Beatrijs luisterde aandachtig en had het zichtbaar naar haar zin. Ze vroeg de aanwezigen hoe men de zomer had ervaren, waarbij de hitte een flinke rol van betekenis had gespeeld.  Beatrijs toonde begrip voor de opmerkingen, dat het niet altijd even gemakkelijk was om het hoofd letterlijk en figuurlijk koel te houden.

Na het tweede bakje koffie, wilde ze ook nog even een kijkje nemen bij het nieuwe dierenverblijf in de achtertuin. Ria, die de verzorging grotendeels voor haar rekening neemt, besloot uit eigen beweging Beatrijs een kleine rondleiding te geven. Ria vertelde, Beatrijs luisterde en gaf nog wat tips over het gedrag van krielkippen. Ook hier bleek ze dus verstand van te hebben. Als dank voor het bezoek, mocht Beatrijs tot haar verrassing bij het vertrek nog enkele krieleieren in ontvangst nemen van Ria. Met een hartelijke begroeting vertrok ze weer. De aanwezige bewoners waardeerden de (onverwachte) visite en de gesprekjes enorm. Debby gaf in haar eigen beleving het bezoekje treffend weer: "Goh, wat mooi dat ze dit dut. En ut is eigenlik un heel gewoon mens." '  

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

'Keuzes maken' | 23-08-2019

Frank Roos

'Als team van begeleiders komen we in ons werk soms voor lastige keuzes te staan. Vooral als de emoties hierbij in belangrijke mate een rol spelen. Kort geleden deed zich een dergelijke situatie op onze woonlocatie voor… 

Hendrie had al dik tien jaar een fijne woonplek in Aalten en we hadden samen veel prachtige en waardevolle momenten meegemaakt. De laatste jaren ging het allemaal wat moeizamer. De leeftijd kreeg meer en meer vat op hem. Bij de 62-jarige Hendrie was sprake van dementie en vanwege het feit dat hij het syndroom van Down heeft, verloopt dit verouderingsproces in een versneld tempo. Langzaam zagen we de blik in zijn ogen vervagen. Zekerheidjes vormden soms ineens vraagtekens en het leven werd eigenlijk meer en meer een zoektocht. Zijn appartement kon hij af en toe niet meer vinden. Het aantrekken van sokken ging het ene moment prima, maar lukte even later totaal niet. Een koffielepeltje is om te roeren, maar hoe doe je dat ook al weer? 

Als team hebben we de situatie van Hendrie vaak besproken en telkens werd er door de begeleiding ingespeeld op de wisselende omstandigheden. Uiteraard vond er veelvuldig overleg plaats met de familie, die altijd een zeer grote betrokkenheid toonde. Ook zij zagen tijdens de regelmatige bezoekjes, dat het allemaal steeds moeizamer in. De verschillende aanpassingen in zijn woonomgeving gingen feitelijk langzamer dan de veroudering van Hendrie. De vraag begon zich steeds meer op te dringen, of de plek waar hij verbleef, nog wel de juiste was? Na veel wikken en wegen werd besloten binnen de organisatie op zoek te gaan naar een geschiktere locatie. Een locatie waar meer nabijheid aan Hendrie kon worden geboden. De familie stond helemaal achter deze stap, maar binnen het begeleidingsteam van de woonlocatie zaten we aanvankelijk niet helemaal op één lijn. 'Doen we het maximale om alles voor Hendrie te regelen?' was een vraag die ons vaak bezighield. De symbolische grens werd langzaam steeds verder verschoven. Totdat de professie het uiteindelijk toch won van de emotie. We gingen definitief op zoek naar een passende woonplek voor Hendrie. Gelukkig vonden we die al snel! De familie was blij met onze doortastendheid en vooral de wijze waarop dit samen is opgepakt.   

Hendrie woont nu sinds enkele weken op een andere locatie, die uitermate geschikt voor hem is. Hij krijgt hier de volle aandacht en nabijheid die hij zocht!  

De keuze, die we als team hebben moeten maken, blijkt uiteindelijk de enige juiste te zijn geweest. Hoe moeilijk die misschien ook was…'  

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

'Wie heeft hier de leiding?' | 06-08-2019

Rini Dongen

Een vriendin van mij werkt op een zorgboerderij. Dagelijks worden tal van klussen uitgevoerd: de dieren voeden (en aaien), de stal uitmesten, vegen, eieren rapen, gras maaien, onkruid wieden en ga zo maar door. Maar bovenal wordt er heel erg genoten!

Iedereen doet mee, op zijn eigen manier. En als mensen een poosje meedraaien weten ze zelf wel wat er gebeuren moet en wat ze graag willen doen die dag. Voor bezoekers kan het er wat rommelig en ongeorganiseerd uit zien, maar tóch is iedereen bezig met zijn taak. Sommige mensen vinden het leuk om bezoekers te ontvangen en aaien ondertussen de kat, hond of konijn. Sommigen doen dat met een kip. Prima! En als er bezoekers komen zijn ze er als de kippen bij om te vragen wie ze zijn en wat ze komen doen. Ondertussen wijzen ze de weg naar dat wat de bezoeker vraagt.

Alle mensen die buiten werken dragen een overall. Lekker duidelijk! Van verre is te zien wie waar aan het werk is. En als er iemand even uit het oog is omdat hij/zij een tukkie ligt te doen bij de poezen, is die persoon zo terug gevonden. Natuurlijk draagt mijn vriendin ook een overall, en dát brengt bezoekers soms wat in de war.

Het groepje mensen met overall is druk aan het werk als er een bezoeker wordt gebracht en vraagt: ”Wie heeft hier de leiding?"

Geschreven door Rini Bongen, Assistent Begeleider en blogger bij Estinea

'Groeibriljant' | 24-07-2019

'Estinea biedt jaarlijks tientallen studenten de mogelijkheid om als stagiair ervaring op te doen op woonlocaties of bij de dagbesteding. Jonge mensen, maar ook herintreders, die een bovengemiddelde belangstelling hebben voor de zorg. En waar de een het al snel echt in de vingers blijkt te hebben, heeft de ander wat meer tijd en begeleiding nodig.

Op onze woonvoorziening, locatie Hogestraat in Aalten, liep het afgelopen jaar Wout stage. De jonge student zat in zijn laatste jaar en had dus al enige ervaring. Dat bleek snel, want hij paste zich moeiteloos aan. De omgang met de cliënten ging hem ogenschijnlijk gemakkelijk af en zijn rustige en voorspelbare gedrag werkte als een magneet. Wout ontpopte zich razend snel tot een graag geziene begeleider, die de kneepjes van het vak al goed onder de knie had. Al snel na zijn komst wist hij wat er van hem verwacht werd en toonde hij initiatief. De samenwerking met de medewerkers was ook erg plezierig. Wout voelde zich deelgenoot bij problemen en dacht mee over oplossingen. Een echte teamplayer dus, die prima paste op onze locatie.

Het einde van zijn stageperiode kwam in zicht en Wout liet weten dat hij eigenlijk wel graag aan het werk zou willen bij Estinea. Samen hebben we gekeken naar welke stappen hij het best zou kunnen ondernemen en Wout ging met onze adviezen aan het werk. Er volgde een goed gesprek bij Personeelszaken en we hebben als team besloten om een positief advies over hem uit te brengen. De beloning voor een uitstekende stageperiode bij ons is er voor hem gekomen, want hij kreeg een contract aangeboden en dit heeft hij met beide handen aangepakt. 

Het is belangrijk voor Estinea om groeibriljanten als Wout de kans te bieden om zich verder te ontwikkelen. De krapte op de arbeidsmarkt naar goede werknemers is merkbaar, dus daar moet op ingespeeld worden. Daarnaast is het een prima signaal naar de buitenwereld dat stagiaires met een goede inzet, de kans (kunnen) krijgen op een vaste aanstelling.

Wout was uiteraard erg blij met de mogelijkheid die hem wordt geboden. Het team dat deze groeibriljant mag slijpen, wacht een prettige collega met veel kwaliteiten!'

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea

Meedoen was nog nooit zo simpel! | 10-07-2019

'We willen allemaal meedoen. Meedoen in een wereld die de cliënten misschien niet altijd goed begrijpen. Maar ik begrijp het zelf ook niet altijd. Zo is het dan ook wel weer. Meedoen geeft gewoon een goed gevoel!

We proberen bij Werk en Activiteiten zinvolle klussen te bedenken. Door de jaren heen zijn we daar ook best goed in geworden! Soms wordt het zo in je schoot geworpen omdat iemand, die niet bij Estinea werkt, er oog voor heeft. Super leuk is dat!

Zoals de gastvrouw die nog niet zo lang binnen hetzelfde zorgcentrum werkte als waarin Estinea actief is. Ze was menulijsten aan het knippen terwijl ze er eigenlijk geen tijd voor had. Ze heeft goed contact met een paar van de cliënten. Met name met Henny! Ze zitten vaak met elkaar te draken. Ook al kan Henny niet goed spreken, ze verstaan elkaar prima!

De gastvrouw vroeg me of Henny het misschien kon doen. Ze legde me uit wat de bedoeling was en een nieuw klusje was geboren! Elke dinsdagochtend mag Henny nu de menulijsten doorknippen en in een hoesje doen voor de medewerkers van het restaurant van het zorgcentrum. Eén postbakje, 7 insteekhoezen en een schaar. Meer was er niet voor nodig! De gastvrouw legt de lijsten in het bakje, Henny pakt het bakje, gaat aan tafel zitten en knipt keurig de juiste lijntjes door.

Een win-win-situatie! Henny doet mee, de gastvrouw heeft meer tijd over voor andere zaken en de bewoners kunnen het menu dat ze wensen aankruisen. En ik sta er bij te glimmen met een mengeling van ontroering en trots!

Zó simpel, zó voor de hand liggend en vooral zó ontzettend leuk om te zien hoe het contact tussen Henny en de gastvrouw ontstond en tot een mooie samenwerking heeft geleid!'

Geschreven door Rini Bongen, Assistent Begeleider en blogger bij Estinea

Wandelende encyclopediën | 17-06-2019

'Veel collega’s binnen Estinea werken hier al zo lang, dat toen zij hier begonnen ik nog een zaadje was.' Dat zei een jonge collega eens tegen mij. Daar moest ik even over nadenken, maar inderdaad: er zijn heel veel trouwe collega’s. Velen veranderen wel een paar keer van werkplek binnen Estinea, maar er zijn collega’s die echt al 25 of 30 jaar bij Estinea werken.

Sommigen hebben alles al zes keer meegemaakt en zijn door de wol geverfd. Ze winden zich niet meer snel op. En het lijkt of ze álle cliënten van Estinea kennen; hun verjaardagen en verleden dreunen ze zo op. Ze kennen Estinea van haver tot gort en weer terug. Daar kun je niets anders dan ontzag voor hebben. Handig zijn die collega’s ook, want je hoeft voor veel zaken niet zelf opzoek te gaan naar antwoorden. Wandelende Estinea encyclopedieën zijn het!

Ondanks onze encyclopedieën is de computer inmiddels ook onmisbaar geworden. We foeteren er allemaal op wanneer ze niet doen wat we willen. Maar we weten ook dat we niet meer zonder kunnen: DMS, Cura, ProActive, Handboek zus en zo, notities, Outlook en ga-zo-maar-door.

Dáár gaat soms iets mis met de door-de-wol-geverfde collega’s. Ze hebben enorm veel kennis maar niet iedereen heeft de komst van de computer omarmd.

Gelukkig hebben we stagiaires of jonge collega's die meestal goed met de computer overweg kunnen. Wat een heerlijkheid is het om een jonge heer of dame op je werk te mogen begroeten. Fris, onbevangen en super handig met computers. Dáár kunnen we allemaal, ook de encyclopediën, veel van leren!

Geschreven door Rini Bongen, Assistent Begeleider en blogger bij Estinea

Abraham op maat | 10-06-2019

Nicolaas is begin mei jarig geweest en werd 50 jaar. Hij was hier al best lang van tevoren op zijn manier mee bezig. Af en toe liet hij ons in woord en gebaar weten hoe hij zijn verjaardag graag ingevuld zou willen zien. Het moest in ieder geval geen groot feest worden met toeters en bellen. Gewoon, een gezellige verjaardag thuis met familie en huisgenoten. Als je Abraham ziet, hoort er een pop bij en dat zou wel erg zijn, zo vertelde hij. Een mooie taart is natuurlijk ook een zekerheidje. Slingers binnen en buiten zouden het extra feestelijk maken.

Telkens kwam Nicolaas met een nieuw stukje van de puzzel en dit is kenmerkend voor iemand met het autistisch spectrum. Geen uitgebreide toestanden en onverwachtse activiteiten dus, want die zouden hem behoorlijk uit het lood kunnen slaan. Voorspelbaarheid was het motto en zijn begeleiders gingen hier op de juiste wijze mee om. Het moest niet alleen een feest worden voor Nicolaas, maar eigenlijk vooral een feest door Nicolaas. Hij had de regie over zijn eigen verjaardag. De organisatietaken werden verdeeld en de kwaliteiten van de medewerkers werden hierbij optimaal ingezet. Een mooi spandoek en een pop verrezen in de tuin voor het complex. Een prachtige taart werd er gemaakt, waarop de kwaliteiten en interesses van de jarige optimaal naar voren kwamen. Een klein gezelschap werd uitgenodigd en gedurende zijn verjaardag was Nicolaas het middelpunt. De sfeer voelde ontspannen en dat was aan het feestvarken te merken. Hij maakte een relaxte indruk, terwijl hij toch een flinke dosis aandacht kreeg. Nadat de festiviteiten voorbij waren, ontving de aanwezige begeleidster een dikke knuffel. Duidelijk een teken dat de viering van de 50e verjaardag van Nicolaas op maat gesneden was....

Geschreven door Frank Roos, Persoonlijk Begeleider en blogger bij Estinea.